Αύγουστος

Αύγουστε καλέ μου μήνα

Νάσουν δυο φορές το χρόνο

ΤΑ ΜΕΡΟΜΗΝΙΑ

Με την πρώτη ημέρα του Αυγούστου άρχιζε από τους ειδικούς η προσεκτική παρατήρηση του καιρού. Αυτό συνεχιζόταν για μια ή δυο εβδομάδες ανάλογα με το σύστημα του καθενός. Για αυτούς που παρακολουθούσαν μόνο μια εβδομάδα η κάθε ημέρα χωριζόταν στα δυο κι έτσι με μια ημέρα έβλεπαν δυο μήνες. Για τους άλλους η κάθε μέρα ήταν κι ένας μήνας.

ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

Η μεγαλύτερη γιορτή για τους Στενιώτες με παλιές μνήμες ένδοξων στιγμών της ιστορία τους. Ανήμερα της Παναγίας διάλεξαν οι Τούρκοι να επιτεθούν στο χωριό το 1821 και περίμεναν να βρουν το χωριό αφύλαχτο και τον κόσμο να γλεντάει. Πράγματι όλος ο κόσμος ήταν στο χοροστάσι αλλά το χωριό δεν ήταν αφύλαχτο.

Στο Μεγάλο Βράχο της Στενής φύλαγε ο γέρο- Κάτζιος, ο Αντώνας Καμαριώτης. Με την στεντόρεια φωνή του ειδοποίησε τους πανηγυριώτες οι οποίοι νίκησαν και δεν άφησαν τους Τούρκους να περάσουν. Αρχηγός της αντίστασης κατά των Τούρκων ήταν ο Καπετάνιος. Από το Καλαματέικο σόι με μεγάλο μίσος κατά των Τούρκων, οι οποίοι του είχαν κόψει τα αυτιά όταν ήταν μικρός και είχε πέσει πάνω τους, στο Σκουντέρι κοντά στο Παλιοχώρι. Τη νίκη τους αυτή την απέδωσαν στην Παναγία και έκαναν λαμπρή δοξολογία για να την ευχαριστήσουν. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και λίγο παλαιότερα οι περισσότερες γυναίκες της Στενής έπαιρναν το όνομα Παναγιώτα (Γιούλες).

Η παράδοση αναφέρει επίσης ακόμα ένα θαύμα που είχε κάνει η Παναγία στα χρόνια της τουρκοκρατίας. Είχαν περάσει οι τούρκοι το στενό της Κλεισούρας και οι Στενιώτες είχαν εγκαταλείψει το χωριό και αποτραβήχτηκαν στα Καλύβια. Όταν ήρθε η ειδοποίηση ο καντηλανάφτης, (από τους Πισιναραίους), θεώρησε ιεροσυλία να σταματήσει το άναμμα των καντηλιών. Ατάραχος τα άναψε όλα και τότε έφυγε κι αυτός για τον λόγγο. Ένας τούρκος τον κυνήγησε αλλά βρήκε τον θάνατο όταν πήγε να περάσει την ξύλινη γέφυρα, πέφτοντας στο ποτάμι.

Της Παναγίας επίσης αποφάσισαν οι Γερμανοί να επιτεθούν στο χωριό, όταν η Στενή ήταν αρχηγείο του ΕΛΑΣ και την τελευταία στιγμή άλλαξαν κατεύθυνση.

Ακόμα και σήμερα η ημέρα γιορτάζεται με λαμπρό τρόπο μιας και μαζεύονται χιλιάδες κόσμου από παντού.

Πιο παλιά όταν δεν υπήρχαν χρήματα φρόντιζαν να πάνε έστω και μακριά για να κάνουν κάποια μεροκάματα για να έχουν χρήματα για της Παναγίας.

Τα εννιάμερα της Παναγίας

Λειτουργούσαν την Παλιοπαναγιά .

Πολύ κοντά στην Παλιοπαναγιά υπάρχουν λιθοσωροί δυο ναών που όπως αναφέρει η παράδοση ήταν η Αγιαβαρβαρίτσα και η Αγιασοφίτσα.

Τσ' Αι-μαρίνας σύκου

και τα Άι λιά σταφύλ΄

και του Παντελεήμονος

να πας με του κουφίν΄

Γιάννης Μητάκης