Βαρελάδες

Κάθε νοικοκυριό είχε το βαρέλι του για το κρασί της χρονιάς.

Οι βαρελάδες φρόντιζαν για την κατασκευή αλλά και επισκευή των βαρελιών. Τα βαρέλια τα έφτιαχναν από δυο ειδών ξύλα. Στα χωριά μας υπερτερούν δύο είδη ξύλινων βαρελιών, κυρίως από καστανιά και πολύ λιγότερα από μουριά. Πιο συγκεκριμένα, το ξύλο της καστανιάς είναι το πιο ανθεκτικό αλλά έχει το μειονέκτημα ότι κρατάει τη μυρωδιά της.

Για αυτό το λόγο πριν βάλουν για πρώτη φορά κρασί, γέμιζαν το βαρέλι με νερό και το άφηναν για μεγάλο χρονικό διάστημα ώσπου να ξεμυρίσει. Τα ξύλα τα έκοβαν μια συγκεκριμένη εποχή του χρόνου και με το κατάλληλο φεγγάρι. Για τις δρούγες ή ντρούγες, τις πλαϊνές τάβλες, χρειαζόταν ειδική προεργασία για να πάρουν το συγκεκριμένο κυρτό σχήμα. Όσα ήταν μισοέτοιμα, κοντά στο σχήμα που ήθελαν, απλώς τα πελέκαγαν με το στραβοσκέπαρνο. Τα ίσια για να τα φέρουν στο σχήμα που ήθελαν τα έκαιγαν στη φωτιά. Τα βντώματα (φουντώματα), τα δυο πλαϊνά, είναι από ίσα ξύλα. Τα κολλούσαν το ένα δίπλα στο άλλο και τα έκοβαν στρογγυλά στο μέγεθος που ήθελαν. Έβαζαν μια πατούρα στη ντούγα και πέρναγαν τα βντώματα Σφήνωναν τα βντώματα μέσα στις ντούγες, έβαζαν και τα στεφάνια και με αυτό τον τρόπο το βαρέλι ήταν έτοιμο. Στο ένα βντώμα άφηναν μια τρύπα για την κάνουλα, ενώ με το σουβλί έκαναν άλλη μια μικρή τρύπα, τον τύλο (πύλο) για να παίρνει αέρα και να αδειάζει το βαρέλι. Στο πάνω μέρος του βαρελιού υπήρχε η «όκνα», αρκετά μεγάλη τρύπα για να βάζουν από εκεί το μούστο. Οι βαρελάδες έφτιαχναν επίσης και άλλα πράγματα όπως τάλαρους, αλλά και βαρέλια για τους νερόμυλους. Μονάδα μέτρησης του κρασιού ήταν η «μπότσα». Μια «μπότσα» 2 οκάδες. Γύρω στις 100 μπότσες ήταν η παραγωγή από ένα στρέμμα αμπελιού. Βαρελάς στη Στενή ήταν ο Γιάννης Γερακίνης και ο Κώστας Καρλατήρας (Μοναχογιός).

Γιάννης Μητάκης